Πώς θα επιλέξετε χορδές για το μπάσο

Σ’ αυτό το άρθρο θα δείτε χρήσιμες πληροφορίες για το πώς θα επιλέξετε χορδές για το μπάσο σας. Η κάθε λεπτή διακύμανση στην υφή, τον τόνο και την τάση που αισθάνεστε με διαφορετικούς τύπους χορδών κιθάρας, γίνεται ακόμη πιο αισθητή στο μπάσο. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας του μεγέθους των χορδών του. Το να διαλέξει κανείς «λάθος» τύπο χορδών σε οποιοδήποτε όργανο μπορεί να είναι εκνευριστικό. Στο μπάσο όμως, κάθε «χτύπημα» σου θυμίζει αυτή τη λάθος επιλογή.

Ορισμένοι τύποι χορδών στην πραγματικότητα κάνουν το μπάσο σας να έχει την αίσθηση ενός τελείως διαφορετικού οργάνου. Για τους αρχάριους ή αυτούς που αλλάζουν από κιθάρα σε μπάσο, ο αριθμός των επιλογών για χορδές μπάσου μπορεί να φανεί τεράστιος. Παρακάτω θα αναλύσουμε τα τέσσερα πράγματα που πρέπει να εξετάσετε για να επιλέξετε το σωστό σετ χορδών ανάλογα με το όργανο και το στυλ παιξίματός σας.

Gauge (Διαμέτρημα)

Το διαμέτρημα των χορδών σας αποτελεί παράγοντα που κάνει τεράστια διαφορά στον τόνο και την ευκολία στο παίξιμο. Οι παχύτερες χορδές μπορεί να έχουν πιο στιβαρό ήχο, αλλά είναι επίσης πιο δύσκολες στο παίξιμο. Αν δεν έχετε ξαναπαίξει με το ίδιο διαμέτρημα, είναι αναμενόμενη μια μικρή κόπωση στα χέρια.

Δεν υπάρχει απόλυτος κανόνας για την επιλογή του σωστού διαμετρήματος. Ακόμα και οι κατασκευαστές δεν έχουν μια καθορισμένη φόρμουλα με την οποία να καθορίζουν ποια μεγέθη πρέπει να πάνε μαζί σε ένα σετ. Στο τέλος, όλα έχουν να κάνουν με το τι ήχο προσπαθεί να πετύχει ο καθένας και ποιες χορδές έχουν πιο άνετη αίσθηση στα χέρια όταν παίζετε.

Ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι ένα τυπικό μεσαίο σετ χορδών 0,045 έως 0,105 για τετράχορδο μπάσο (αναφερόμαστε σε χιλιοστά της ίντσας). Συνήθως, αυτό είναι το σετ που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι κατασκευαστές πάνω σε ολοκαίνουρια όργανα. Σίγουρη επιλογή, αλλά ίσως να μην είναι ιδανική για ορισμένα στυλ.

Χορδές μεσαίου διαμετρήματος

Οι χορδές μεσαίου διαμετρήματος είναι πιθανό να σας δυσκολεύουν στο παίξιμο επειδή έχετε μικρότερα δάχτυλα ή θέλετε να παίξετε πολύ γρήγορα «μπάσο» ή «walking» μπασογραμμές. Σε αυτή την περίπτωση, ίσως να χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε χορδές μικρότερου διαμετρήματος. Γενικά, στυλ μουσικής όπως η country και η funk (τεχνικές slapping) αναπαράγονται καλά με χορδές μικρότερου διαμετρήματος.

Αν οι χορδές μεσαίου διαμετρήματος δεν έχουν τον ήχο ή τον όγκο που ψάχνετε ή αν το κούρδισμά σας είναι χαμηλότερο του κανονικού, σίγουρα πρέπει να γνωρίζετε ότι θα χρειαστείτε κάτι «βαρύτερο». Οι μπασίστες που παίζουν doom, metal και stoner rock, είναι γνωστό ότι έχουν θέσει νέα standard με τα μεγάλα διαμετρήματα και τη «χαλαρότητα» των χορδών τους.

Χρησιμοποιώντας 4 σετ σαν βάση, παρακάτω ακολουθεί μια αναφορά στα διαμετρήματα:

Light .040- .100
Medium .045- .105
Heavy .050- .110
Extra Heavy .055- .115

Περιέλιξη

Οι χορδές ηλεκτρικού μπάσου μοιράζονται την ίδια βασική κατασκευή. Αποτελούνται από ένα σύρμα πυρήνα (συνήθως χάλυβα) με περιτύλιγμα γύρω του, σε ορισμένες περιπτώσεις κατασκευασμένο από το ίδιο υλικό με τον πυρήνα, αλλά όχι πάντα.

Το περιτύλιγμα που περιβάλλει τον πυρήνα μπορεί να εφαρμοστεί με πολλούς τρόπους, ο καθένας από τους οποίους παρέχει διαφορετική αίσθηση και τόνο. Ακολουθεί μια ανάλυση των διαφορετικών μεθόδων περιέλιξης που χρησιμοποιούνται στις χορδές μπάσων.

Roundwound

Στις μέρες μας οι περισσότερες από τις χορδές μπάσου που θα συναντήσετε θα είναι roundwound. Έχουν ένα περιτύλιγμα χάλυβα ή νικελίου από σύρμα στρογγυλό. Το σύρμα τυλίγεται γύρω από τον πυρήνα, παράγοντας μια σειρά ή στρογγυλεμένες σπείρες κατά μήκος της χορδής.

Παράγουν τους «λαμπρότερους» τόνους από οποιαδήποτε άλλη μέθοδο περιέλιξης, καθιστώντας τες αγαπημένες για rock και funk παίκτες. Τα εργοστάσια χρησιμοποιούν αυτά τα σετ στα περισσότερα καινούρια όργανα. Ένας συντριπτικός αριθμός διάσημων παικτών χρησιμοποιεί αυτό το είδος χορδών.

Flatwound

Μέχρι τη δεκαετία του 1960, αυτός ήταν οι μόνος τύπος χορδών για μπάσο. Όπως υποδηλώνει το όνομα, ένα πλήρως επίπεδο σύρμα τυλίγεται γύρω από τον πυρήνα. Αυτό τις αισθητά ομαλότερες και πιο «γλυκές» από τις roundwound χορδές. Για το λόγο αυτό, παραμένουν αγαπημένες σε jazz, blues και soul μπασίστες. Η ομαλότητα των επίπεδων χορδών συνδυάζεται ιδιαίτερα καλά με τα άταστα (fretless) μπάσα.

Tapewound

Για τους μπασίστες που θέλουν να μιμηθούν τον ήχο ενός κοντραμπάσου, οι χορδές με «ταινία» είναι ο τρόπος για να το πετύχουν. Αυτές οι μαύρες χορδές έχουν ένα στρώμα από νάιλον τυλιγμένο γύρω από το σύρμα περιέλιξης, δίνοντας ένα «σκούρο» και ζεστό ήχο. Οι χορδές αυτές είναι ένα αρκετά ασυνήθιστες και αποτελούν εξειδικευμένο είδος.

Τapewound (με περικοπή)

Αυτός ο όρος γενικά δεν αναφέρεται στη μέθοδο περιέλιξης (μπορεί να είναι στρογγυλή, επίπεδη), αλλά στην άκρη της χορδής στο σημείο όπου συναντά το βαγονάκι. Το σύρμα του πυρήνα είναι εκτεθειμένο για να έρχεται σε επαφή με το βαγονάκι της γέφυρας, αυξάνοντας έτσι τη διάρκεια. Για τον λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικό να προμηθευτείτε το σετ που ταιριάζει με το μήκος του μπάσου σας εάν καταλήξετε σε αυτού του είδους τις χορδές.

Σύνθεση & Επίστρωση

Το πώς θα επιλέξετε χορδές για το μπάσο δεν είναι πάντα απλή υπόθεση. Ακόμα κι αν έχετε καταλήξει στον τύπο του διαμετρήματος και την περιέλιξη, ο τύπος των μετάλλων που χρησιμοποιούνται για τη χορδή, καθώς και ο τύπος επίστρωσης (αν υπάρχει) εξακολουθούν να κάνουν μεγάλη διαφορά.

Η αντοχή των χορδών σας επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από αυτά τα δύο χαρακτηριστικά. Παρακάτω θα βρείτε διάφορους τύπους σύνθεσης και επίστρωσης:

Ανοξείδωτο ατσάλι (Stainless Steel): Δημοφιλές υλικό σε rock, metal και fusion. Αυτές οι χορδές έχουν ιδιαίτερα «φωτεινό» τόνο και είναι αρκετά ανθεκτικές στη διάβρωση.

Καθαρό νικέλιο (Pure Nickel): Φτιαγμένες από υλικό που συνδέεται με πιο «vintage» ηχοχρώματα. Αυτές οι χορδές είναι πιο «ζεστές» από τις χορδές χάλυβα, λόγω της χαμηλότερης μαγνητικής απόκρισής τους. Είναι ιδανικές για country και soul μουσική.

Επινικελωμένο χάλυβα (Nickelplated Steel): Ένας άνετος και δημοφιλής συνδυασμός «φωτεινότητας» του ανοξείδωτου χάλυβα και του «ζεστού» ήχου του καθαρού νικελίου. Η πλειοψηφία επιλέγει αυτές τις χορδές.

Επιχρωμιωμένος χάλυβας (Chrome Plated Steel): Κατασκευασμένες από ατσάλι με μια επίστρωση χαλκού που παράγει κάτι σαν ακουστική «λάμψη» με ισχυρές αρμονικές.

Επικάλυψη με πολυμερές (Polymer coating): Με γνώμονα τη δημοτικότητα των χορδών Elixir, οι περισσότεροι κατασκευαστές προσφέρουν πλέον χορδές με μια επίστρωση από πολυμερές υλικό. Αυτές οι χορδές έχουν μια ελαφρώς πιο «βουτυρώδη» αίσθηση και σίγουρα έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, αν και μερικοί παίκτες θεωρούν ότι ο βασικός τόνος τους δεν είναι τόσο πλούσιος.

Επικαλυμμένα χρώματα (Color coated): Αυτές οι χορδές έχουν μια πολυμερική επικάλυψη που είναι έγχρωμη, συχνά σε έντονα χρώματα όπως πράσινο, ροζ ή κόκκινο. Αυτό δεν γίνεται μόνο για λόγους εμφάνισης, αλλά δημιουργείται επίσης μια ομαλότερη αίσθηση.

Όντας ενεργός μπασίστας τα τελευταία χρόνια και ταυτόχρονα πωλητής στην εταιρία «Ntoulas Sound», αυτό που μπορώ να πω με σιγουριά είναι ότι όλα τα παραπάνω κρύβουν και μια δόση υποκειμενικότητας, γιατί στο τέλος το πώς θα επιλέξετε χορδές για το μπάσο- εκτός από την τιμή- είναι η άνεση και η ευκολία στο παίξιμο.

Επιμέλεια κειμένου: Νίκος Αλεξίου